Transport multimodalny w porównaniu z tradycyjnym transportem drogowym
Logistyka23 października 2024
Transport multimodalny w obecnych czasach ułatwia dostarczanie towarów na duże odległości, co wpisuje się w trend globalizacyjny. Zanim produkt dotrze, do odbiorcy często podróżuje statkiem, potem koleją, by skończyć na ciężarówce. Sprawdź czym jest transport multimodalny i jak wygląda on na tle klasycznego – drogowego.

Foto: freepik.com
Na czym polega transport multimodalny?
Transport multimodalny polega na korzystaniu z co najmniej dwóch różnych rodzajów transportu w celu przemieszczenia towarów z jednego punktu do drugiego. Może to obejmować na przykład transport drogowy, kolejowy, morski lub lotniczy. Tranaport multimodalny odbywa się zazwyczaj w ramach jednej umowy z konkretnym operatorem logistycznym lub firmą transportową, który bierze odpowiedzialność za całość operacji. Różni się to od transportu intermodalnego, w którym towary są transportowane przy użyciu wielu środków transportu, ale każdy segment podróży jest objęty oddzielną umową. Żeby prowadzić operacje multimodalne, należy mieć perfekcyjnie zorganizowaną logistykę, by spiąć ze sobą różne rodzaje środków transportowych.
Przykłady transportu multimodalnego
Jako przykłady transportu multimodalnego warto zwrócić uwagę na globalne łańcuchy dostaw, które z konieczności muszą integrować różne rodzaje transportu. Dzięki tej metodzie firma, która chce dostarczyć towary na duże odległości, zyskuje elastyczność, szybkość oraz optymalizację kosztów. Oto kilka faktycznych przykładów, które pokazują wdrożenie logistyki multimodalnej z sukcesem:
Łańcuch dostaw IKEA
Dobrze znanym studium przypadku w logistyce jest IKEA, szwedzki gigant meblowy. Skutecznie łączy transport drogowy, kolejowy i morski, aby dostarczać produkty od producentów do sklepów na całym świecie. Płaskie opakowania pozwalają na optymalne wykorzystanie przestrzeni w kontenerach, które są transportowane statkami. Po przybyciu do portów są one wysyłane do regionalnych magazynów i sklepów za pośrednictwem kolei lub ciężarówek.

fot. freepik.com
Globalna sieć Amazon
Znany lider e-commerce Amazon integruje transport lotniczy, drogowy i kolejowy w swojej rozległej sieci logistycznej. Jego zdolność do obiecywania i spełniania dostaw dwudniowych, a nawet tego samego dnia w wielu regionach, przypisuje się dobrze skoordynowanemu multimodalnemu systemowi transportu i środkom transportu.
Jakie są zalety i wady transportu multimodalnego?
Do zalet transportu multimodalnego można zaliczyć optymalizację zarówno łańcucha dostaw, jak i kosztów. Firma stosująca tę metodę zyskuje również na szybkości dostarczania towarów na dowolne odległości. Zatrudnienie operatora transportu multimodalnego często oznacza posiadanie jednej umowy. Dzięki jednemu podmiotowi odpowiedzialnemu za całą podróż łatwiej jest wskazać konkretną firmę w przypadku szkód lub opóźnień, zapewniając skuteczniejsze dochodzenie roszczeń i rozwiązywanie sporów.
Komunikacja
Skuteczny transport multimodalny zapewnia płynną komunikację między różnymi usługami i przewoźnikami. Oznacza to, że każdy segment łańcucha transportowego jest świadomy harmonogramów, opóźnień lub zmian, co prowadzi do bardziej wydajnych przejść między trybami i skrócenia przestojów.
Terminy
Ze względu na specyfikę transport multimodalnemy, synchronizacje różne tryby, a dotrzymywanie terminów staje się bardziej osiągalne. Gdy jeden z elementów napotyka nieprzewidziane opóźnienia, można szybko zastosować alternatywy, aby zapewnić terminową dostawę, zapewniając firmom dotrzymanie zobowiązań wobec klientów.
Dostępność
Transport multimodalny umożliwia przewożenie towarów nawet do najbardziej odległych obszarów. Łącząc na przykład transport drogowy i lotniczy, firmy mogą zapewnić, że ich produkty dotrą do obszarów, które mogą nie być bezpośrednio dostępne dla większych środków transportu, takich jak statki lub transport publiczny.
Wady transportu multimodalnego
Pomimo licznych korzyści, transport multimodalny wiąże się ze specyficznymi wyzwaniami, które należy pokonać. Świadomość tych wyzwań umożliwia firmom opracowanie strategii skutecznego ich łagodzenia, a są nimi:
Więcej papierkowej roboty
Przy zaangażowaniu wielu elementów i przewoźników często zwiększa się liczba zadań administracyjnych. Papierkowa robota może się piętrzyć, od różnych dokumentów rozliczeniowych po różne wymagania ubezpieczeniowe. Dlatego warto stosować dobre oprogramowanie logistyczne, ułatwiające zapanowanie nad tymi kwestiami.

fot. freepik.com
Niezdolność lub słaba zdolność do śledzenia przesyłek
Przełączanie się między różnymi środkami transportu może prowadzić do martwych punktów w śledzeniu przesyłek. Powoduje to niepewność co do dokładnej lokalizacji ładunku, dlatego wdrożenie zaawansowanych systemów śledzenia oraz zapewnienie komunikacji między różnymi przewoźnikami zapewni aktualizacje w czasie rzeczywistym, poprawiając przejrzystość.
Zakłócenia w łańcuchu dostaw
Zaangażowanie różnych środków transportu oznacza możliwość wystąpienia zakłóceń, zwłaszcza jeśli jeden z nich napotka opóźnienia. Może to mieć wpływ na kolejne rodzaje transportu. Aby temu przeciwdziałać, firmy mogą opracować plany awaryjne i utrzymywać otwarte linie komunikacji ze wszystkimi zaangażowanymi stronami, aby szybko dostosować się do nieprzewidzianych zmian.
Co oznacza multimodalny system transportowy?
Multimodalny system transportowy oznacza kompleksowy przewóz towarów łączący różne środki transportu w jeden zintegrowany proces logistyczny. Proces rozpoczyna się od załadunku towaru u nadawcy i kończy na dostarczeniu go do odbiorcy, ale w trakcie tej trasy towar może przechodzić przez wiele różnych etapów transportu. Przykładowo:
- Transport drogowy – Towary są przewożone z magazynu do portu lub terminala kolejowego przy pomocy samochodów ciężarowych.
- Transport morski lub kolejowy – Na długich dystansach towary są przewożone statkiem lub pociągiem, co jest bardziej efektywne kosztowo niż transport drogowy.
- Transport lotniczy lub kolejowy na końcowym odcinku – W przypadku szybko psujących się towarów, jak np. świeże owoce, możliwe jest użycie transportu lotniczego, aby dotrzeć do ostatecznego celu na czas.
Cała trasa jest obsługiwana przez jednego operatora logistycznego, co upraszcza zarządzanie łańcuchem dostaw. Operator taki przejmuje odpowiedzialność za organizację każdego etapu transportu, w tym za przeładunki na różnych terminalach.

fot. freepik.com
Jaki to transport intermodalny?
Transport intermodalny składa się z produktów i surowców, które są transportowane w kontenerze przez różne pojazdy, takie jak kontenerowce, ciężarówki z naczepami i pociągi. Kontenery przeznaczone do transportu intermodalnego często są zgodne z wytycznymi wymiarowymi Międzynarodowej Organizacji Normalizacyjnej (ISO), co pozwala na pozostawienie ładunku w tym samym kontenerze podczas przenoszenia między środkami transportu, zamiast konieczności przenoszenia go do nowego kontenera o innym rozmiarze.
Pojawienie się znormalizowanych kontenerów transportowych pozwoliło produktom i surowcom podróżować szybciej i po niższych kosztach. Amerykańskie wojsko jest często uznawane za inicjatora konteneryzacji transportu morskiego w latach 50-tych XX wieku, kiedy to standardy Departamentu Obrony zostały przyjęte przez ISO.

fot. freepik.com
Transportu intermodalnego nie należy mylić z transportem multimodalnym. Transport multimodalny odbywa się na podstawie jednej umowy, podczas gdy transport intermodalny odbywa się na podstawie wielu umów z różnymi przewoźnikami. Ponadto transport multimodalny wykorzystuje różne rodzaje transportu, ale w ramach jednego listu przewozowego, a ten sam przewoźnik jest odpowiedzialny za przewóz przesyłek we wszystkich rodzajach transportu.
Transport multimodalny a transport drogowy – podsumowanie
Transport multimodalny i transport drogowy to dwa kluczowe podejścia w nowoczesnej logistyce, które różnią się znacząco charakterystyką i zastosowaniem. Transport multimodalny, wykorzystujący co najmniej dwie różne gałęzie transportu w ramach jednej umowy przewozowej, wyróżnia się niższymi kosztami jednostkowymi przy dużych odległościach oraz mniejszym wpływem na środowisko naturalne. Jest szczególnie efektywny przy długich dystansach (powyżej 500 km), regularnych dostawach dużych wolumenów oraz w transporcie międzykontynentalnym. Jego główne ograniczenia to konieczność dostępu do odpowiedniej infrastruktury oraz dłuższy czas transportu związany z przeładunkami.
Tradycyjny transport drogowy natomiast charakteryzuje się przede wszystkim wysoką elastycznością i możliwością dostaw "od drzwi do drzwi". Jego główne zalety to:
- Krótszy czas transportu na średnich dystansach;
- Możliwość szybkiej zmiany planów i tras;
- Niższe koszty początkowe;
- Dostępność praktycznie w każdym miejscu;
- Brak konieczności przeładunków;
Transport drogowy sprawdza się najlepiej przy:
- Krótkich i średnich dystansach;
- Potrzebie szybkiej dostawy;
- Braku dostępu do infrastruktury multimodalnej;
- Konieczności elastycznego reagowania na zmiany;